Bir ampul, 1 ml’de :
Adrenalin bitartarat 1.98 mg
(1.0 mg Adrenalin baz + % 10 eksez doza ekivalan miktar)
Sodyum klorür 8.38 mg,
Sodyum metabisülfit 0.1 mg,
Enjeksiyonluk su k.m. 1.00 ml
• Bronkospazmlar,
• Aşırı duyarlılık reaksiyonları (anafilaktik reaksiyonlar),
• Kardiyak arrest ve aritmiler.
• Şoklarda (anafilaktik reaksiyonlar),
• Adrenaline karşı aşırı duyarlılığı olanlarda,
• Halojenli hidrokarbon türevleri (Halotan v.b.) ile yapılan genel anestezilerde,
• Hipertiroidizmde,
• Kardiyovasküler hastalıklarda (organik kalp rahatsızlıkları, kalp dilatasyonu),
• Hipertansiyonda,
• Organik beyin hasarında ya da serebral ateroskleroz’da kullanılmamalıdır.
• Geriatrik hastalarda, diabetes mellitus’u veya kardiyovasküler rahatsızlıkları (angina pektoris, taşikardi ve myokard enfaktüsü) olanlarda ve/veya sempatomimetik aminlere duyarlı olduğu bilinen hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
• Kronik bronşiyal astmalı hastalarda, substantial amfizem ve aynı zamanda dejeneratif kalp hastalığı olanlarda ve psikonörotik hastalarda dikkatli kullanılmalıdır.
• Koruyucu olarak sodyum metabisülfit taşıdığından sülfit alerjisine neden olabilir.
• Hamilelikteki spontan veya oksitosin’in indüklediği uterus kontraksiyonlarını inhibe eder ve doğum ağrılarının ikinci devresini geciktirebilir.Uterus kontraksiyonunu azaltmaya yetecek dozun kullanılması, hemorajili uterus atoni periyodunun uzamasına; ayrıca hamilelikte kullanımı, fetusta anoksiye neden olabilir.Bu sebeplerle tıbbi zorunluluk olmadıkça hamilelerde kullanılmamalıdır.Tedavi dozlarında adrenalin, bazen sıkıntı hissi, çarpıntı, termor, baş ağrısı, renk solukluğu gibi birtakım geçici ve tehliklesiz belirti ve şikayetlere neden olabilir.Bu belirtiler bilhassa adrenaline hassas kimselerde veya hipertiroidli hastalarda ortaya çıkar.Adrenalin, sağlıklı kişilere ait elektrokardiyografi çizelgesinde yer alan T-dalgası amplitüdünde bir düşüş kaydedilmesi de dahil olmak üzere birtakım EKG değişmelerine yol açar.Kalp atım, ritm ve oranında meydana gelen düzensizliklere, çarpıntı ve taşikardiye yol açabilir.Sürdozaj veya dikkatsiz yapılan intravenöz enjeksiyon sonucu bazen tehlikeli durumlar ortaya çıkabilir.Bilhassa yaşlı kimselerde ani arter basıncı yükselmesi serebral bir kanamaya sebep olabilir veya meydana getirdiği pulmoner hipertansiyon sonucu ortaya çıkan akciğer ödemi fetal olabilir veya myokardın eksitabilitesini artırdığından meydana gelen ventriküler ekstrasistoller bir ventrikül fibrilasyonu ile sonuçlanabilir.(Özellikle benzer şekilde myokard irratabilitesini arttıran digital glikozidleri veya klloroform, siklopropan gibi genel anesteziklerle birlikte kullanıldığı durumlarda) Adrenalin kronik toksisiteye neden olmaz.Ancak süregen kullanımlarda enjeksiyon yerindeki vazokonstriksiyondan dolayı zerk bölgesinde doku nekrozuna yol açabilir.
• Aditif etkiler ve toksisitede artış meydana gelmesi ihtimali yüzünden, adrenalin diğer semptomimetik ajanlarla birlikte kullanılmamalıdır.
• Adrenalin’in kardiyak ve bronkodilatör etkileri propranolol gibi -adrenerjik blokörler tarafından antagonize edilmektedir.
• Adrenalin’in meydana getirdiği vasokonstrüksiyon ve hipertansiyon, fentolamin gibi -adrenerjik blokörler tarafından antagonize edilir.Ergo alkaloidleri, -adrenerjik blokör özellikleri yüzünden adrenalinin pressör etkisini tersine çevirirler.
• Adrenalin, klorofom, trikloretilen, siklopropan ve halotan gibi genel anesteziklerle birlikte kullanılmamalıdır.
• Kalbi aritmiye karşı hassas hale getiren kalp glikozitleri (digitaller) gibi birtakım ilaçların yüksek dozda verilmekte olduğu hastalarda adrenalin kullanılmamalıdır.
• İmipramin gibi trisiklik antidepresanlar, difenhidramin gibi antihistaminikler ve tiroid hormonları, adrenalinin kalp ritm ve atım hızı üzerindeki etkilerini potansiyelizie etmektedir.
• Monoamin oksidaz (MAO) adrenalin metabolizmasından sorumlu enzimlerden biri olmasına rağmen, (MAO) inhibitörleri, adrenalinin etkilerini önemli ölçüde potansiyelize etmemektedir.
• Dolaşım kollapsı veya fenotiyazinlerin meydana getirdiği hipotansiyona karşı adrenalin kullanılmamalıdır.Kan basıncının daha da düşmesine yol açabilir.
• Adrenalin’in hiperglisemiye yol açma ihtimali olduğu için adrenalin kullanan diabetli hastalara verilen insülin veya oral hipoglisemik ajan dozlarının artırılması gerekebilir.
Bronkospazm ve aşırı duyarlılık reaksiyonları :
Şiddetli anafilaksı veya astma tedavisinde, yetişkinler için başlangıç dozu 0.1-0.5 mg’dır.Bu doz subkütan veya intramüsküler uygulanır.Ancak kalçaya intramüsküler enjeksiyondan kaçınılmalıdır.
İlaçlara bağlı gelişen reaksiyonlarda, ilacın absorbsiyonunu azaltmak için, adrenalini ilacın enjekte edildiği yere uygulanır.Başlangıç dozları düşük olmalıdır.Gerekirse artırılabilir.Fakat tek doz uygulamalar 1 mg’ı geçmemelidir.Anafilaktik şoktaki hastalarda sukütan dozlar 10-15 dakika aralarla tekrarlanabilir.
Astmalı hastalarda, durumun ağırlığına ve hastanın yanıtına göre subkütan dozlar; 20 dakika-4 saat aralarla verilebilir.Uzatılmış etki için yetişkin astmalı hastaya başlangıç dozu olarak 0.5 mg subkütan olarak verilebilir.
Kronik obstruktif pulmoner hastalığı olanlarda 0.3 mg doz subkütan olarak 20 dakikalık aralar ile 3 kez tekrarlanır.Gerekirse 2 saat sonra aynı uygulama tekrarlanabilir.
Çocuklarda anafilaksi veya astmada, adrenalin 0.01 mg/kg dozunda 4 saatte bir enjekte edilir.Kriz şiddetli ise yukarıda belirtilen dozlar 20 dakika ara ile 2 kez daha tekrarlanır.Dolaşım şoku ve hipotansiyon durumlarında subkütan 0.5 mg (çocuklarda 0.3 mg) enjekte edilir. Erişkinlerde kan basıncındaki yükselmeyi sürdürmek için ilk dozdan sonra 5-15 dakika ara ile 1:10.000 konsantrasyonuna dilüe edilmiş solüsyonlardan 0.25-0.5 ml intravenöz olarak verilir.Çocuklarda başlangıç dozu, gerekirse yine subkütan uygulanmak üzere 15 dakika ara ile 3-4 kez yinelenebilir.
Kardiyak Arrest :
Kardiyak arrest’te adrenalin 0.5-1 mg dozunda i.v olarak verilebilir.Gerekirse bu doz 5 dakikada bir tekrarlanabilir.Ciddi kardiyak acilinde eğer i.v yol açolamadıysa dilüe enjeksiyonlar intrakardiyak olarak veya endotrakeal tüp yoluyla, tekniği iyi bilen personel tarafından uygulanabilir.İntrakardiyak uygulamasını takiben, ilacın koroner dolaşıma girmesini sağlamak için eksternal kardiyak masaj önerilir.Genellikle çocuklarda i.v doz 0.01 mg/kg ‘dır.Gerekirse 5 dakikada bir bu doz tekrarlanabilir.
DOZ AŞIMI HALİNDE ALINACAK TEDBİRLER
Adrenalinin yaptığı aşırı kan basıncı yükselmesine karşı etkili iki antidot -adrenerjik resptör blokörleri (fentolamin gibi) ve nitritlerdir. (İnjeksiyonluk -blokör bulunamadığı takdirde klorpromazin 25 mg injekte edilebilir.) Bu durumda antidot olarak tek başına -adrenerjik reseptör blokörü kullanılmamalıdır, kan basıncının daha da yükselmesine neden olur.
 |
Kalp Krizi
Kalbe giden kan akışı durduğunda kalp krizi meydana gelir. |
 |
Parkinson Hastalığı
Hastalık ilk kez 1817 de İngiliz doktor James Parkinson tarafından tanımlanmış ve Dr. Parkinson hastalığı “sallayıcı felç” olarak kaleme almış. |
