Ketiapin Fumarat 25-100-200-300 mg
Şizofreni tedavisinde.
Ziprasidon veya yardımcı maddelerden herhangi birine karşı aşırı duyarlılığı olduğu bilinen
hastalarda kullanılmamalıdır.
QT aralığında uzama olduğu bilinen hastalarda, konjenital uzun QT sendromu, yakın
zamanda geçirilmiş akut miyokard infarktüsü, dekompanse kalp yetmezliğinde,
kontrendikedir.
QT aralığını uzatan ilaçlarla beraber kullanılmamalıdır: Sınıf IA ve sınıf III antiaritmikler, ,
klorpromazin, , takrolimus, arsenik trioksit, halofantrin, levometadil asetat, mezoridazin,
tiyoridazin, pimozid, sparfloksasin, gatifloksasin, moksifloksasin, dolasetron mesilat,meflokin, sertindol veya sisaprid (Bkz. Uyarılar / Önlemler ve İlaç Etkileşimleri).
QT Aralığı ve Ani Ölüm Riski
Ziprasidon QT aralığında doza bağlı hafif - orta dereceli bir uzamaya neden olur (Bkz. Yan
Etkiler / Advers Etkiler).Dolayısıyla ziprasidon QT aralığını uzattığı bilinen ilaçlarla beraber
verilmemelidir (Bkz.Kontrendikasyonlar, İlaç Etkileşimleri). Belirgin bradikardisi olan
hastalarda ve konjenital QT aralığı uzaması görülen durumlarda dikkat edilmesi önerilir.
Hipokalemi, hipomagnezemi gibi elektrolit bozuklukları, malign aritmi riskini artırır ve
ziprasidon tedavisine başlanmadan önce düzeltilmelidir. Stabil kardiyak hastalığı olan
hastalar tedavi edilecekse, tedaviye başlamadan önce bir EKG incelemesi düşünülmelidir.
Palpitasyon, baş dönmesi, senkop veya nöbet gibi kardiyak semptomlar gelişirse, malign
kardiyak aritmi olasılığı düşünülmelidir ve EKG’yi de içeren bir kardiyak değerlendirme
yapılmalıdır. QTc aralığı 500 milisaniye'den büyük ise, tedavinin durdurulması önerilir
(Bkz. Kontrendikasyonlar).
Nöroleptik Malign Sendrom (NMS)
Pazarlama öncesi klinik çalışmalarda, ziprasidon intramusküler enjeksiyon uygulanan
hastalarda bildirilmiş bir NMS vakası bulunmamaktadır. Nadir fakat potansiyel olarak fatal bir durum olan NMS, diğer antipsikotik ilaçlarla ile birlikte bildirilmiş olduğu için ziprasidon kullanımı ile birlikte de bu advers olay için potansiyel risk göz ardı edilemez. NMS’nin tedavisi tüm antipsikotik ilaçların derhal kesilmesini içermelidir.
Kardiyovasküler Hastalık
Klinik çalışmalara kardiyovasküler hastalığı olan hastalar yeterli sayıda dahil edilmemiştir.
Dolayısıyla intramusküler uygulamanın emniyetli kullanımı kanıtlanmamıştır (Bkz.
Kontrendikasyonlar)
Kan Basıncı
Ziprasidonun intramusküler uygulamasını takiben özellikle de başlangıç dozunun
titrasyonu sırasında hastalarda baş dönmesi, taşikardi, senkop ve postural hipotansiyon
görülmesi beklenmeyen bir durum değildir. Nadir vakalarda hipertansiyon da bildirilmiştir.
Özellikle ayakta tedavi gören hastalarda, bilinen kardiyovasküler hastalığı veya
serebrovasküler hastalığı olanlarda ve de hipotansiyona sebep olabilecek durumu olan
hastalarda dikkat edilmelidir.
Nöbet
Nöbet hikayesi olan hastaların tedavisinde dikkatli olunması önerilir.
Karaciğer yetmezliği
Ciddi karaciğer yetmezliği olan hastalarda deneyim bulunmamaktadır ve ziprasidon bu
grupta dikkatli kullanılmalıdır (Bkz. Kullanım Şekli ve Dozu, Farmakokinetik Özellikler)
Çocuklar ve Adolesanlar
Ziprasidon intramusküler enjeksiyonun etkinlik ve emniyeti çocuklarda ve adolesanlarda
değerlendirilmemiştir.
Yaşlılar (65 yaş üzeri)
Klinik çalışmalara yaşlı hastalar yeterli sayıda dahil edilmemiştir. Bu nedenle dozaj ile ilgili
bir tavsiye verilememekte ve bu hastalarda intramusküler tedavi tavsiye edilmemektedir.
Diğer yeni nesil (atipik) antipsikotik ilaçlarda olduğu gibi bu ilaç da yaşlı hastalardaki
demans ilişkili psikozlarda kullanıldığında, serebrovasküler olaylar , enfeksiyon, kalp
yetmezliği ile ani ölüm.v.b nedenlerle ölüm riskinde artışa neden olma olasılığı
taşımaktadır. Zeldox, demansla ilişkili psikoz tedavisinde endike değildir.
Gebelik ve Emzirme Döneminde Kullanım
Gebelik kategorisi C’dir. Hamile kadınlarda yapılmış çalışma bulunmamaktadır. Bu
nedenle çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlar uygun bir kontraseptif yöntem
kullanmalıdırlar. İnsanlarda deneyim sınırlı olduğundan, anne için beklenen yarar fetüse
muhtemel riskten fazla olmadığı sürece, gebelik döneminde ziprasidon uygulaması
tavsiye edilmez.
Ziprasidonun süt ile atılıp atılmadığı bilinmemektedir. Ziprasidon kullanıyorlarsa hastalara
emzirmemeleri önerilmelidir. Eğer tedavi gerekliyse emzirme kesilmelidir.
Araç ve Makina Kullanmaya Etkisi
Ziprasidon somnolansa neden olabilir, araç ve makine kullanma kabiliyetini
etkileyebilir. Araç ve maAşağıda değişken dozlu faz 2/3 çalışmalarında ziprasidon IM ile ilişkisi olası, muhtemel
veya bilinmeyen advers olaylar bulunmaktadır. En sık görülen reaksiyonlar enjeksiyon
yerinde ağrı, bulantı, somnolans ve baş dönmesidir.
Tüm vücut: sık gözlenen (>1/100, < 1/10); enjeksiyon yerinde ağrı, asteni, başağrısı, nadir
olarak(>1/1000, <1/100); enjeksiyon yeri reaksiyonu, soğuk algınlığı
Kardiyovasküler sistem: sık gözlenen; hipertansiyon, postural hipotansiyon, nadir olarak;
bradikardi, hipotansiyon, vazodilatasyon, taşikardi.
Sindirim sistemi: sık gözlenen; diyare, bulantı, nadir olarak; anoreksi, ağız kuruluğu ve
kusma.
Sinir sistemi: sık gözlenen; somnolans, baş dönmesi, akatizi, nadir olarak; ekstrapiramidal
sendrom, ajitasyon, afazi, dişli çark rijiditesi, distoni, uykusuzluk, kişilik bozuklukları,psikoz,konuşma bozukluğu, vertigo.
Solunum sistemi: nadir olarak ; laringismus
Deri ve ekleri: nadir olarak; terleme
Ziprasidon IM ile yapılan sabit dozlu klinik çalışmalarda bildirilen en sık görülen
kardiyovasküler advers etkiler: baş dönmesi (10 mg - %11, 20 mg - %12), taşikardi (10
mg-%4, 20 mg-%4) ve postural hipotansiyondur (10 mg - %2, 20 mg - %5).
Ziprasidon IM enjeksiyon ile yapılan sabit dozlu pazarlama öncesi klinik çalışmalarda, 10
mg kullanan hastaların %2.2'sinde, 20 mg kullanan hastaların %2.8'inde hipertansiyon
gözlenmiştir.
Advers olay olarak bildirilen semptomların bazıları altta yatan hastalıkla ilgili semptomlar
olabilir.
Kısa ve uzun dönem ziprasidon klinik araştırmalarında, nöbet ve hipotansiyon insidansı
sık değildir ve ziprasidon ile tedavi edilen hastaların %1’inden azında meydana gelmiştir.
Ziprasidon QT aralığında doza bağımlı hafif-orta dereceli bir uzama meydana getirir.
Ziprasidon ile tedavi edilen hastaların %12.3’ünün (976/7941), plasebo alan hastaların ise
% 7.5’unun (73/975) EKG’lerinde 30 – 60 milisaniyelik bir artış gözlenmiştir. 60
milisaniyeden daha fazla bir uzama ziprasidon ve plasebo ile tedavi edilen hastaların
sırasıyla %1.6 (128/7941) ve %1.2’sinde (12/975) gözlenmiştir. QTc aralığının 500
milisaniyeden daha fazla olmasının insidansı ziprasidon ile tedavi edilen toplam 3266
hastada 3 (%0.1), plasebo ile tedavi edilen toplam 538 hastada 1 (%0.2)’dir.
Klinik araştırmalarda uzun dönemli idame tedavisinde ziprasidon ile tedavi edilen
hastalarda prolaktin seviyeleri bazen yükselmiştir, fakat çoğu hastada tedavi kesilmeksizin normal değerlere dönmüştür. Ayrıca potansiyel klinik belirtiler (örn: jinekomasti ve
göğüslerde büyüme) nadiren olmuştur.
Ziprasidon ve QT aralığını uzatan diğer ilaçlar arasında farmakokinetik ve farmakodinamik
etkileşim çalışmaları yapılmamıştır. Ziprasidon ve bu ilaçların aditif etkileri göz ardı
edilemez. Dolayısıyla ziprasidon sınıf IA ve sınıf III antiaritmikler, , klorpromazin,
takrolimus, arsenik trioksit, halofantrin, levometadil asetat, mezoridazin, tiyoridazin,
pimozid, sparfloksasin, gatifloksasin, moksifloksasin, dolasetron mesilat, meflokin,
sertindol veya sisaprid gibi QT aralığını uzatan ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır (Bkz.
Kontrendikasyonlar).
Santral Sinir Sistemi (SSS) İlaçları / Alkol
Ziprasidonun primer etkileri göz önüne alındığında, diğer santral etkili ajanlar ve alkol ile
beraber kullanıldığında dikkatli olunmalıdır.
Ziprasidonun Diğer İlaçlar Üzerine Etkisi
Tüm etkileşim çalışmaları ziprasidon oral ile yapılmıştır.
Dekstrometorfan ile yapılan in vitro çalışmaların sonuçlarıyla uyumlu olarak, sağlıklı
gönüllülerde yapılan bir çalışmada da ziprasidonun dekstrometorfanın metabolizmasını
değiştirmediği görülmüştür. In vitro veriler ziprasidonun CYP2D6 ve CYP3A4'ün orta
derecede inhibitörü olabileceğini göstermiştir, fakat ziprasidonun bu sitokrom P450
izoformları ile metabolize edilen ilaçların farmakokinetiğini klinik olarak anlamlı bir şekilde etkilemesi beklenmez.
Oral kontraseptifler - Ziprasidon uygulaması östrojen (CYP3A4 substratı olan etinil
östradiol) veya progesteron bileşenlerinin farmakokinetiğinde anlamlı bir değişikliğe yol
açmamıştır.
Lityum - Ziprasidonun beraber uygulanmasının lityum farmakokinetiği üzerine bir etkisi
olmamıştır.
Diğer İlaçların Ziprasidon Üzerine Etkisi
CYP3A4 inhibitörü olan ketokonazol (400 mg/gün) ile 5 gün süren tedavi, ziprasidonun
EAA ve Cmaks değerlerini yaklaşık %35-40 artırmıştır.. Diğer CYP3A4 inhibitörlerinin de
benzer etkileri olabilir. Güçlü CYP3A4 inhibitörlerinin birlikte uygulanmasına bağlı olarak meydana gelen farmakokinetik değişikliklerin klinik olarak önemli olması beklenmez,dolayısıyla doz ayarlaması gerekli değildir.
21 gün boyunca günde iki kez 200 mg karbamazepin tedavisi ziprasidonun
yararlanımında yaklaşık %35’lik bir düşüşe yol açmıştır. Karbamazepinin daha yüksek
dozlarıyla bu etki artabilir.
Tok karnına uygulanan alüminyum ve magnezyum içeren antasidlerin ve simetidinin çoklu
dozlarının ziprasidon farmakokinetiği üzerine klinik olarak anlamlı bir etkisi yoktur .
İntramusküler uygulama içindir.
ZeldoxTM IM ile tedavi, yalnızca oral formülasyon ile tedavinin uygun olmadığı düşünülen
hastalarda uygulanmalıdır.
Yetişkinler
Tavsiye edilen doz, günde maksimum 40 mg olmak üzere gereğine göre uygulanan 10
mg'dır. 10 mg'lık dozlar her 2 saatte bir uygulanabilir. Bazı hastalarda 20 mg'lık başlangıç
dozu gerekebilir, bu doz 4 saat sonra 10 mg ile takip edilebilir. Dolayısıyla günlük
maksimum doz 40 mg olacak şekilde, 10 mg'lık dozlar her 2 saatte bir uygulanabilir.
Ziprasidonun birbirini izleyen 3 günden uzun süreli intramusküler uygulaması
çalışılmamıştır.
Uzun dönemli tedavi endike ise oral ZeldoxTM kapsül, mümkün olduğunca çabuk
intramusküler uygulamanın yerini almalıdır.
Yaşlılar
Yaşlı hastalarda ( 65 yaş üzeri) intramusküler tedavi ile klinik deneyim sınırlıdır. Bu
hastalarda intramusküler enjeksiyon ile tedavi tavsiye edilmemektedir (Bkz. Uyarılar /
Önlemler).
Böbrek Yetmezliğinde Kullanım
Ziprasidon intramusküler enjeksiyon böbrek fonksiyon bozukluğu olan hastalarda dikkatle
uygulanmalıdır (Bkz. Farmakokinetik Özellikler).
Karaciğer Yetmezliğinde Kullanım
Karaciğer yetmezliği olan hastalarda, daha düşük dozlar düşünülmelidir. (Bkz.
Uyarılar/Önlemler, Farmakokinetik Özellikler). Ciddi karaciğer yetmezliği olan hastalarda
deneyim bulunmamaktadır ve ziprasidon bu grupta dikkatli kullanılmalıdır.
Kullanma Talimatı
Flakon içeriği, sunulmuş olan 1,2 ml'lik enjeksiyonluk su ile sulandırılır ve ml'de 20 mg
ziprasidon içerecek şekilde tamamen çözülünceye kadar karıştırılır. Sadece berrak,
görünebilir partikül içermeyen solüsyonlar kullanılmalıdır. Her flakondan sadece tek bir
doz çekilmeli (0.5 ml 10 mg ziprasidona, 1 ml 20 mg ziprasidona karşılık gelir) ve geri
kalanı atılmalıdır.
Geçimsizlikleri
Ziprasidon IM, beraberinde sunulan çözücü ampul dışında başka ilaçlarla veya
çözücülerle karıştırılmamalıdır.
DOZ AŞIMI
Ziprasidon doz aşımı ile ilgili deneyim sınırlıdır. Pazarlama öncesi yapılan çalışmalarda
doz aşımının görüldüğü hastalardan hiçbirinde sekel kalmamıştır. Oral dozda bildirilen en
yüksek miktar olan 3240 mg'da, gözlenmiş semptomlar sadece hafif sedasyon, konuşma
bozukluğu ve geçici hipertansiyon (200 / 95 mmHg) olmuştur. Anlamlı bir QTc uzaması
meydana gelmemiştir.
Doz aşımını takiben obtundasyon, nöbet veya baş ve boyunda meydana gelen distonik
reaksiyon olasılığı kusmanın tetiklediği aspirasyon riski yaratabilir. Kardiyovasküler
monitorizasyon derhal başlamalıdır ve olası aritmiyi teşhis etmek için sürekli
elektrokardiyografik monitorizasyonu da içermelidir. Ziprasidon için spesifik bir antidot
bulunmamaktadır.
 |
Parkinson Hastalığı
Hastalık ilk kez 1817 de İngiliz doktor James Parkinson tarafından tanımlanmış ve Dr. Parkinson hastalığı “sallayıcı felç” olarak kaleme almış. |
