Her ml'de 25 mg Metotreksat.
Neoplastik Hastalıklar
Methotrexate; gestasyonal koryokarsinom, koryoadenom destruens ve mole hydatiform şeklinde endikedir.
Methotrexate akut lenfositer lösemide, meningeal lösemi proflaksisine endikedir ve diğer kemoterapötik ajanlar ile kombinasyon halinde idame tedavide kullanılır. Methotrexate ayrıca meningeal löseminin tedavisine endikedir.
En büyük etkisi akut lenfoblastik löseminin hafifletilmesinde gözlenmiştir.
Methotrexate ayrıca özellikle çocuklarda olmak üzere lenfokarsomanın ilerlemiş devrelerinin tedavisinde ve malign deri lenfomunun ilerlemiş durumlarında endikedir.
Methotrexate; göğüs kanseri tedavisinde, baş ve boyun epidermoid kanserlerinde, özellikle squamous ve küçük hücre tipleri başta olmak üzere akciğer kanserinde, mesane ve estrojenik kanserde tek başına veya diğer antikanser ajanlar ile kombine olarak kullanılır.
Methotrexate aynı zamanda non-Hodgkin lenfomanın ilerlemiş devrelerinin tedavisinde tek başına veya diğer kemoterapötik ajanlar ile kombinasyon halinde kullanılır.
Psoryazis
Methotrexate, diğer tedavi formlarına uygun cevabı vermeyen şiddetli, inatçı ve disabilite yaratan psoryazisde ancak dermatolojik konsültasyon ve/veya biyopsi ile tanı koyulduktan sonra endikedir. Psoryazisdeki alevlenmenin immün cevabı etkileyen teşhis edilmemiş bir bulaşıcı hastalığa bağlı olmadığını garantilemek önemlidir.
İlaca karşı aşırı duyarlılığı bilinen hastalarda, alkolizmli psoryazis hastalarında, alkolik karaciğer hastalığı veya diğer kronik karaciğer hastalığı olan hastalarda, açık bir şekilde bağışıklık yetersizliği sendromu olan veya laboratuar tanısı olan psoryazislı hastalarda, kemik iliği hipoplazisi, lökopeni, trombositopeni veya belirgin anemi gibi daha önce diskrazisi olan psoryazisli hastalarda kontrendikedir.
Gebelik
Methotrexate fetal ölümlere ve konjenital anormalliklere sebep olmuştur. Methotrexate psoryazisli hamile hastalara kontrendikedir ve sadece potansiyel faydanın fetüs üzerindeki riskten daha ağır bastığı durumundaki neoplastik hastaların tedavisinde kullanılmalıdır.
Emzirme
Emzirilen bebeklerde methorexate'dan dolayı oluşabilecek ciddi advers reaksiyonlardan dolayı emzirme olmamalıdır.
Uyarılar
Methotrexate, antimetobolit tedavisi kullanımında deneyimli ve bilgili doktorlar tarafından yada denetim altında uygulanmalıdır.
Pediatride kullanım
Renal ve hepatik fonksiyonları nedeniyle bebeklerde ve yeni doğumuşlarda dikkatli kullanılmalıdır.
Yaşlılarda kullanım
Yaşlılarda, azalmış hepatik ve renal fonksiyonu ve artmış folat birikintilerine bağlı olarak kullanılan oldukça düşük doz yetersiz kalmıştır. Toksisitenin erken belirtilerini teşhis etmek için hastalar titizlikle kontrol edilmelidir.
Önlemler:
Methotrexate, ciddi toksisitelere sahiptir. Toksik etkiler, dozun sıklığına ve şiddetine yada uygulamanın sıklığına bağlanabilir, ama yine de bütün dozlarda görülmüştür. Terapi sırasında her hangi bir zamanda meydana gelebileceklerinden dolayı methotrexate'la ilgili hastayı yakın takibe alınması gerekir.
Diğer önlemler
Zayıflık hallerindeki hastalarda, methotrexate çok dikkatli kullanılmalıdır.
Farmasötik önlemler
Methotrexate enjeksiyonunun seyreltilmesi:
Methotrexate enjeksiyonu, %0.9'luk sodyum klorid veya %5'lik dekstroz enjeksiyonlarıyla seyreltilebilir. Solüsyon 24 saat stabildir. Kullanılmamış solüsyon atılmalıdır.
Aynı infüzyon kabında methotrexate, diğer ilaçlarla karıştırılmamalıdır.Genelde, akut yan etkilerin şiddeti ve nüksetme oranları, uygulamanın sıklığı ve dozuyla ilişkilidir.
Daha çok sıklıkta bildirilen advers reaksiyonlar ülseratif stomatit, lökopeni, bulantı ve abdominal rahatsızlıktır. Diğer sıklıkta bildirilen advers etkiler, baş dönmesi, titreme ve ateş, enfeksiyonlara karşı direnç azalması, kırgınlık ve aşırı halsizliktir.
Onkoloji çerçevesinde, hastalığın temelini oluşturan ve tedavinin ardından gelen methotrexate'ın zorlu bir reaksiyonun spesifik belirtisini oluşturur.
Diğer yan etkiler
Hızla gelişen metobolik değişimler; diyabet, osteoporoz, konjuktivitit, anormal doku hücreleri değişimleri, anafilaksi ve ani ölümler.
Meydana gelen akut lösemi ki-prelösemik faz oluşabilir yada oluşamaz- methotrexate dahil, diğer antineoplastik ilaçlar ve etoposide ile birlikte tedavi olan hastalarda pek nadir gözlenmiştir.
BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ.
Bildirilmemiştir.
Kullanıma ilişkin uyarılar
Parenteral ilaç ürünlerini uygulamadan önce, solüsyonunu ve kullanma süresini, ayrıca her hangi partikül ve renk değişikliği olup olmadığını görsel olarak incelenmesi gerekir.
Uygulama yolu ve şekli
Methotrexate enjeksiyonu, intramusküler, intravenöz (bolus enjeksiyonu yada infüzyonu), intratekal ve intra-arterial yollarla verilebilir. Hepatik yada renal bozuklukları ve hematolojik yetersizlik hallerinde dozaj azaltılabilir. Daha büyük dozlar (100 mg'dan fazla), 24 saati geçmeyecek periyotlar sırasında
solüsyon intravenöz yoluyla verilir. İlk hızlı intravenöz enjeksiyonunda olduğu gibi dozun bir kısmı verilebilir
Doz
Neoplastik Hastalıklar
Koryokarsinom ve benzer trofoblastik hastalıkları:
Günlük dozu 15-30 mg olan 5 günlük bir tedaviyle intramusküler olarak uygulanması tavsiye edilir. Her hangi toksik semptomlar duruluncaya kadar uygulamalar arasında bir veya bir kaç haftalık dinlenme ile, istenildiği gibi genelde 3-5 kez tekrarlanır. Tedavinin genelinde 3. yada 4. kullanımından sonra, 50 IU/24 saat'den daha az yada normale dönmüş olması gereken idrar koryon gonodotropin (HCG))'in 24 saatlik analizleriyle çoğunlukla tedavinin etkinliği değerlendirilip, genelde 6 hafta içinde ölçülebilen lezyonların tamamının çözülmesi takip eder. HCG'nin normale dönmesinden sonra genelde, methotrexate'ın 1 yada 2 kez uygulanması tavsiye edilir. İlacın her kullanımından önce, dikkatli bir biçimde klinik değerlendirmelerin yapılması gerekir.
Lökovorinin yardımını takiben (bakınız. lökovorin yardımıyla methotrexate tedavisi için ana noktalara) 4 dozluk için, her 48 saatte intramusküler olarak 60 mg'a kadar yüksek dozlar verilebilir. Bu uygulama üriner HCG'nin normal seviyesine dönmesine kadar 7 gün aralıklarla tekrarlanmalıdır. Genelde tedavinin en son 4 uygulaması gereklidir. Geniş metastaz gibi komplikasyonlu hastalar, diğer sitotoksik ilaçların kombine siklusundaki methotrexate ile tedavi edilebilir.
Koryoadenom destruens ve mole hydatiform :
koryokarsinomun ardından hydatiform mole şekli oluşabileceğinden, methotrxate ile profilaktik kemoterapi tavsiye edilir. Koryoadenom destruens hallerinde, mole hydatiform şeklinin de oluşacağı hesaba katılmalıdır. Bu hastalık durumlarında methotrexate, koryokarsinom için önerilen benzer dozlarla uygulanmalıdır.
Lösemi:
Genç ergenlerde ve çocuklardaki akut lemfoblastik löseminin kemoterapiye verdiği cevap, oldukça etkilidir. Genç yetişkinlerde ve daha yaşlı hastalarda, klinik iyileşme devresini sağlamak daha zor ve erken kötüleşme daha sıktır. Akut lemfoblastik lösemilerde iyileşme devresinin oluşması için, başlangıçta methotrexate tek başına yada steroidlerle kombine kullanılmıştır. Daha çok bugünlerde ise methotrexate içeren periyodik kombinasyonu yada diğer antilösemik ilaçların kombinasyonunda kortikosteroid tedavisi, hızlı ve etkili iyileşme devresini ortaya koyduğu gözlenmiştir. İndüksiyon için kullanırken, 60 mg/m2 prednisonla 3.3 mg/m2 dozlarda methotrexate kombinesi günlük uygulandığında, tedavi olan hastaların %50'sinde genelde 4-6 haftalık bir periyot içinde iyileşme süreçleri göstermiştir.
Diğer ajanlarla kombinasyonda methotrexate, ilacın neden olduğu iyileşme süreçlerini güvence altına alınması, tercih edilen ilaca göre değiştiği gözlenmiştir. İyileşme devri sağlandığında ve dikkatle yapılan genel klinik gelişmeleri ortaya çıktığında, destek tedavi şu şekilde başlatılır: Toplam haftalık dozu 30 mg/m2 olan methotrexate, haftada 2 kez ıntramusküler olarak uygulanır. Ayrıca her 14 günde intravenöz olarak 2.5 mg/kg'lık dozlarda da verilebilir. Kötüleşme meydana geldiğinde veya gelirse, genelde ilk indüksiyon dozunun tekrar alınmasıyla iyileşme sürecinin tekrar başlatılması yeniden sağlanılabilir.
Menenjik lösemi:
Menenjik löseminin profilaksisi yada tedavisinde methotrexate, intratekal olarak uygulanmalıdır. Koruyucusuz methotrexate, %0.9 sodyum klorit enjeksiyonu gibi uygun steril, koruyucusuz bir ortamda 1 mg/ml'lik bir konsantrasyonda s