Kullanıma ilişkin uyarılar
Parenteral ilaç ürünlerini uygulamadan önce, solüsyonunu ve kullanma süresini, ayrıca her hangi partikül ve renk değişikliği olup olmadığını görsel olarak incelenmesi gerekir.
Uygulama yolu ve şekli
Methotrexate enjeksiyonu, intramusküler, intravenöz (bolus enjeksiyonu yada infüzyonu), intratekal ve intra-arterial yollarla verilebilir. Hepatik yada renal bozuklukları ve hematolojik yetersizlik hallerinde dozaj azaltılabilir. Daha büyük dozlar (100 mg'dan fazla), 24 saati geçmeyecek periyotlar sırasında
solüsyon intravenöz yoluyla verilir. İlk hızlı intravenöz enjeksiyonunda olduğu gibi dozun bir kısmı verilebilir
Doz
Neoplastik Hastalıklar
Koryokarsinom ve benzer trofoblastik hastalıkları:
Günlük dozu 15-30 mg olan 5 günlük bir tedaviyle intramusküler olarak uygulanması tavsiye edilir. Her hangi toksik semptomlar duruluncaya kadar uygulamalar arasında bir veya bir kaç haftalık dinlenme ile, istenildiği gibi genelde 3-5 kez tekrarlanır. Tedavinin genelinde 3. yada 4. kullanımından sonra, 50 IU/24 saat'den daha az yada normale dönmüş olması gereken idrar koryon gonodotropin (HCG))'in 24 saatlik analizleriyle çoğunlukla tedavinin etkinliği değerlendirilip, genelde 6 hafta içinde ölçülebilen lezyonların tamamının çözülmesi takip eder. HCG'nin normale dönmesinden sonra genelde, methotrexate'ın 1 yada 2 kez uygulanması tavsiye edilir. İlacın her kullanımından önce, dikkatli bir biçimde klinik değerlendirmelerin yapılması gerekir.
Lökovorinin yardımını takiben (bakınız. lökovorin yardımıyla methotrexate tedavisi için ana noktalara) 4 dozluk için, her 48 saatte intramusküler olarak 60 mg'a kadar yüksek dozlar verilebilir. Bu uygulama üriner HCG'nin normal seviyesine dönmesine kadar 7 gün aralıklarla tekrarlanmalıdır. Genelde tedavinin en son 4 uygulaması gereklidir. Geniş metastaz gibi komplikasyonlu hastalar, diğer sitotoksik ilaçların kombine siklusundaki methotrexate ile tedavi edilebilir.
Koryoadenom destruens ve mole hydatiform :
koryokarsinomun ardından hydatiform mole şekli oluşabileceğinden, methotrxate ile profilaktik kemoterapi tavsiye edilir. Koryoadenom destruens hallerinde, mole hydatiform şeklinin de oluşacağı hesaba katılmalıdır. Bu hastalık durumlarında methotrexate, koryokarsinom için önerilen benzer dozlarla uygulanmalıdır.
Lösemi:
Genç ergenlerde ve çocuklardaki akut lemfoblastik löseminin kemoterapiye verdiği cevap, oldukça etkilidir. Genç yetişkinlerde ve daha yaşlı hastalarda, klinik iyileşme devresini sağlamak daha zor ve erken kötüleşme daha sıktır. Akut lemfoblastik lösemilerde iyileşme devresinin oluşması için, başlangıçta methotrexate tek başına yada steroidlerle kombine kullanılmıştır. Daha çok bugünlerde ise methotrexate içeren periyodik kombinasyonu yada diğer antilösemik ilaçların kombinasyonunda kortikosteroid tedavisi, hızlı ve etkili iyileşme devresini ortaya koyduğu gözlenmiştir. İndüksiyon için kullanırken, 60 mg/m2 prednisonla 3.3 mg/m2 dozlarda methotrexate kombinesi günlük uygulandığında, tedavi olan hastaların %50'sinde genelde 4-6 haftalık bir periyot içinde iyileşme süreçleri göstermiştir.
Diğer ajanlarla kombinasyonda methotrexate, ilacın neden olduğu iyileşme süreçlerini güvence altına alınması, tercih edilen ilaca göre değiştiği gözlenmiştir. İyileşme devri sağlandığında ve dikkatle yapılan genel klinik gelişmeleri ortaya çıktığında, destek tedavi şu şekilde başlatılır: Toplam haftalık dozu 30 mg/m2 olan methotrexate, haftada 2 kez ıntramusküler olarak uygulanır. Ayrıca her 14 günde intravenöz olarak 2.5 mg/kg'lık dozlarda da verilebilir. Kötüleşme meydana geldiğinde veya gelirse, genelde ilk indüksiyon dozunun tekrar alınmasıyla iyileşme sürecinin tekrar başlatılması yeniden sağlanılabilir.
Menenjik lösemi:
Menenjik löseminin profilaksisi yada tedavisinde methotrexate, intratekal olarak uygulanmalıdır. Koruyucusuz methotrexate, %0.9 sodyum klorit enjeksiyonu gibi uygun steril, koruyucusuz bir ortamda 1 mg/ml'lik bir konsantrasyonda s
