5.   FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLER

5.1. Farmakodinamik özellikler

Farmakoterapötik grup: Fonksiyonel gastrointestinal hastalıklarda kullanılan ilaçlar, propülsifler ATC kodu: A03FA01

Metoklopramid sübstitüe bir benzamiddir. Anti-emetik özelliklerinden dolayı kullanılmaktadır. Anti-emetik etki, merkezi sinir sistemini içeren aşağıdaki iki etki mekanizmasının bir sonucudur:

Apomorfin ile indüklenen kusmada etkilenen medulladaki kusma merkezi ile, kemoreseptör triger zon (CTZ)'da dopaminerjik D2 reseptörlerinin antagonizması

Kemoterapinin neden olduğu kusmadan etkilenen, serotoninerjik 5HTreseptörlerinin antagonizması ve 5HTreseptörleri üzerinde agonist etki

Merkezi etkisine ilave olarak metoklopramid'in, periferal etki mekanizması aracılığı ile gastrointestinal motilite üzerine stimülan etkisi vardır. Antidopaminerjik bir etki mevcuttur ve asetilkolinin etkisinin potansiyalize olması söz konusudur. Bu durum midenin boşalmasını hızlandırır ve alt özofageal sfinkter tarafından uygulanan basınçta bir artış oluşturur. Metoklopramid'in gastrik salgılar üzerine bir etkisi bulunmamaktadır.

5.2. Farmakokinetik özellikler

Genel özellikler:

Emilim:

Metoklopramid oral alımı takiben gastrointestinal kanaldan hızla ve tamama yakın emilim gösterir. Doruk plazma konsantrasyon oral alımdan 1 – 2 saat sonra gerçekleşir. Farmakolojik etki başlangıcı, oral uygulama yoluyla alındıktan 30 ila 60 dakika; i.v uygulamadan 1 – 3 dakika; i.m uygulamadan 10 – 15 dakika sonra görülmeye başlar ve bu etkiler 1 – 2 saat sürer.

Dağılım:

Metoklopramid vücutta geniş dağılım gösterir. Metoklopramid dağılım hacmi Vd: 3,5 L/kg'dır. Metoklopramid plasentaya geçer ve anne sütü içerisinde atılır.

Biyotransformasyon:

Karaciğerde metabolize edilir.

Eliminasyon:

Eliminasyonu bifaziktir. Terminal eliminasyon yarı ömrü yaklaşık 4 – 6 saat olmakla birlikte böbrek yetmezliği durumunda plazma konsantrasyonlarındaki artış sonucunda bu süre uzamaktadır. İdrar ile atılım gerçekleşir. Dozun yaklaşık %85'i 72 saat içinde atılır. Metoklopramidin %20 ila %30'u değişmeden, geri kalanı ise sülfat ya da glukronid konjugatları ya da metabolitler şeklinde vücuttan uzaklaştırılır. Dozun yaklaşık %5'i feçesle atılır.

Doğrusallık/doğrusal olmayan durum:

Veri bulunmamaktadır.

Hastalardaki karakteristik özellikler

Böbrek yetmezliği

Şiddetli böbrek yetmezliği olan hastalarda metoklopramid klerensi %70'e kadar azalmakta, plazma eliminasyon yarı ömrü ise artış göstermektedir (kreatinin klerensinin 10-50 mL/dakika olduğu durumlarda ortalama 10 saat; Ë‚10 mL/dakika olduğu durumlarda ortalama 15 saat).

Karaciğer yetmezliği

Karaciğer sirozu olan hastalarda plazma klerensinin %50 azalması ile ilişkili metoklopramid birikimi gözlenmiştir.

5.3. Klinik öncesi güvenlilik verileri

Geçerli değildir.

Mide Kanseri Mide kanseri genellikle mideyi tümüyle kaplayan ve mukus üretmekle görevli hücrelerde başlar. Bu kanser tipine adenokarsinom denir.

Travma Sonrası Bunalımı Travmatik bir olay, günlük olağan olayların dışında olan ve kişiyi derinden rahatsız eden bir olaydır.Birçok olay böyle bir etki gösterebilir.