4.   KLİNİK ÖZELLİKLER

4.1. Terapötik endikasyonlar

SOMATEX aşağıdaki durumlarda endikedir:

Sirozlu vakalardaki gastro-özofageal varis kanamalarında,

4.2. Pozoloji ve uygulama şekli

Tek ve günlük dozlar ile pozoloji

Tedavi periyodu boyunca, sürekli bir infüzyon olarak 3,5 mikrogram somatostatin/kg vücut ağırlığı/saat devam edilir. Somatostatinin kısa yarılanma ömründen dolayı, infüzyon, 1 dakikadan daha uzun süre ile kesintiye uğramamalıdır.

Yükleme dozunun enjeksiyonu

Başlangıçta, 2 ml izotonik, steril sodyum klorür çözeltisi içerisinde çözülmüş haldeki 3,5 mikrogram/kg vücut ağırlığı yavaş bir şekilde (1 dakika boyunca) intravenöz olarak uygulanır.

İdame dozunun infüzyonu

İdame tedavisi için, somatostatin, sürekli bir intravenöz infüzyon olarak (genellikle, bir enjektör pompası yoluyla), genel dozaj önerisine uygun olarak uygulanır (3,5 mikrogram/kg vücut ağırlığı/saat).

Vücut ağırlığı	50 kg	60 kg	75 kg	80 kg
Dozaj	170 mcg/saat	200 mcg/saat	250 mcg/saat	270 mcg/saat

Klinik uygulamada, uluslararası olarak, büyük ölçüde üniform 250 mikrogram/saat'lik bir doz yerleşmiştir. Bu nedenle, genellikle, sırasıyla, 3 mg/12 saat ve 2 x 3 mg/24 saat dozları uygulanmaktadır.

Uygulama süresi:

Uygulama süresi, verilen endikasyona dayalıdır:

Pankreasın ve jujenum'un postoperatif ciddi sızıntılı fistüllerinin sekresyonunun inhibe edilmesi için adjuvan tedavi:

5-14 gün

Somatostatin ile tedavi, bir geri tepme (ribound) etkisini önlemek amacıyla, fistüllerin sekresyonunun kesilmesinden sonraki 1-3 gün içerisinde, iyileşme meydana gelinceye kadar uygulanmalıdır. Burada, dozun yavaş yavaş azaltılması önerilmektedir. Mevcut ilaç ve konzervatif tedaviye (parenteral beslenme, gastrik sıvının drenajı, fistüllerin sekresyonunun emilimi) devam edilir. Bireysel olgularda, tedaviler, 25 güne kadar sürdürülmüştür.

Pankreas cerrahisinin ardından postoperatif pankreas komplikasyonlarının profilaksisi:

5-6 gün

Somatostatin, cerrahinin başlangıcında uygulanır ve genellikle, 5 postoperatif gün boyunca sürdürülür. Mevcut tedavi ve konzervatif tedavi (açlık diyeti, hacim ve elektrolit replasmanı, analjezikler, antibiyotikler), somatostatin tedavisi ile tamamlanır. Cerrahi olarak indüklenmiş bir pankreatit öncesinde somatostatin tarafından elde edilen koruma, postoperatif klinik süreç sırasında, serum ve idrar amilazının ölçülmesi suretiyle ve konvansiyonel laboratuvar testleri ile değerlendirilir.

Şiddetli akut gastroduodenal ülser kanaması ve akut erozif veya hemorajik gastritte şiddetli akut kanama:

2-3 gün

Deneyimler, kanamanın, 6-8 saat sonra durduğunu göstermektedir. Kanamanın 14 saatten daha uzun süre devam etmesi halinde, karar klinik olarak, gerekli olması halinde, ikinci bir endoskopinin ardından alınmalıdır. Kanama durduktan sonra, nüksetmeyi önlemek amacıyla, somatostatin tedavisi, 1-2 gün daha sürdürülmelidir. 12 saatin ardından infüzyonlar değiştirildiğinde, günlük somatostatin dozu (2 x 3 mg), hormon tedariğinde geniş çaplı bir kesinti nedeniyle beklenen süre içerisinde, kanamanın başlangıçta kesilmesinin riske atılmasını önlemek amacıyla, bir enjektör pompası ile 24 saatin üzerinde sürekli bir şekilde infüze edilmelidir.

Hassaslaşma riski ekarte edilemeyeceğinden, tekrar tedavilerden kaçınılmalıdır. Bu yaş grubundaki verilerin yetersizliğinden dolayı, 16 yaşından küçüklerde, SOMATEX kesinlikle endike olması durumunda kullanılmalıdır.

Uygulama şekli:

Sulandırma çözeltinin hazırlanması:

Flakon içeriği, sağlanan 2 ml izotonik, steril, pirojen içermeyen sodyum klorür çözeltisinin enjekte edilmesi suretiyle çözülür. Yükleme dozunun istenen dozajına bağlı olarak (yükleme dozunun enjeksiyonu, idame dozunun bir enjektör pompası veya bir serum ile infüzyonu), karıştırılmış, sulandırarak hazırlanmış çözelti, izotonik, steril, pirojen içermeyen bir sodyum klorür çözeltisi içerisinde, uygulanmak istenen konsantrasyona göre daha da seyreltilir.

Sulandırarak hazırlanmış çözelti, steril koşullar altında hazırlanmalıdır.

İzotonik bir sodyum klorür çözeltisi içerisinde çözündürmenin ardından kullanımdaki stabilite, 48 saat süreyle test edilmiş ve yazılı olarak belgelenmiştir. Ancak, mikrobiyolojik güvenirlik nedeniyle, yalnızca yeni hazırlanmış çözeltiler kullanılmalıdır.

Yükleme dozunun enjeksiyonu

İntravenöz olarak 1 dakika boyunca yavaşça enjekte edilir.

4.3. Kontrendikasyonlar

4.4. Özel kullanım uyarıları ve önlemleri

Hassaslaşma riski ekarte edilemeyeceğinden, tekrar tedavilerden kaçınılmalıdır. Somatostatinin kısa yarılanma ömründen dolayı, terapötik başarının gecikebilmesi nedeniyle infüzyonu asla 1 dakikadan daha uzun ara verilmemelidir ve bu nedenle, olası bir geri tepme (ribound) etkisinden dolayı uygun tedavi süresi uzatılabilir. İnfüzyonlar bu nedenle, sabit plazma düzeyini korumak amacıyla hızlı bir şekilde değiştirilmelidir. Nabız basınçlı fışkırır tarzda arteriyel kanama (Forrest 1a tipi) durumunda, acil cerrahi müdahale gereklidir.

Bu tıbbi ürün her dozunda 1 mmol (23 mg)'den daha az sodyum ihtiva eder; bu dozda sodyuma bağlı herhangi bir yan etki beklenmemektedir.

4.5. Diğer tıbbi ürünler ile etkileşimler ve diğer etkileşim şekilleri

Somatostatin, barbitüratların uyutucu etki süresini uzatır, pentilentertazolün etkilerini artırır ve bu nedenle, ajanların etkisinin geçmesinden sonra uygulanmalıdır.

Somatostatinin ve bir ß-reseptör blokeri olan propranololun eşzamanlı uygulanması ile somatostatinden dolayı kan şekerinde artışa neden olabilir. Fentolaminin eşzamanlı

uygulamasına bağlı olarak, somatostatin tarafından kan glukoz düzeylerinde indüklenen değişiklikler azalabilir.

SOMATEX, bir glukoz veya fruktoz çözeltisi içerisinde uygulanmamalıdır.

Özel popülasyonlara ilişkin ek bilgiler:

Bu popülasyonda etkileşim ile ilgili veri yoktur.

Pediyatrik popülasyon:

Bu popülasyonda etkileşim ile ilgili veri yoktur.

4.6. Gebelik ve laktasyon

Gebelik kategorisi: C

Çocuk doğurma potansiyeli bulunan kadınlar/Doğum kontrolü (Kontrasepsiyon)

Çocuk doğurma potansiyeli olan kadınların SOMATEX kullanımı sırasında etkili doğum kontrol yöntemi kullanmaları tavsiye edilir

Gebelik dönemi

Somatostatinin gebe kadınlarda kullanımına ilişkin yeterli veri mevcut değildir. Hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar üreme toksisitesinin bulunduğunu göstermiştir (bkz. bölüm 5.3). İnsanlara yönelik potansiyel risk bilinmemektedir. Somatostatinin gebelik döneminde kullanımına ait güvenlilik verileri sınırlı sayıdadır. Bu nedenle gebelik veya prenatal dönemde kullanılmamalıdır.

Laktasyon dönemi

Somatostatinin insan ya da hayvan sütüyle atıldığına ilişkin yetersiz/sınırlı bilgi mevcuttur. Bu nedenle SOMATEX emzirme sırasında kullanılmamalıdır.

Üreme yeteneği/Fertilite

Bu konuda yapılmış herhangi bir klinik ya da klinik dışı bir çalışma bulunmamaktadır.

4.7. Araç ve makine kullanımı üzerindeki etkiler

Hastane kullanımı olan bir ürün olduğu için uygulanabilir değildir.

4.8. İstenmeyen etkiler

İstenmeyen etkilerin değerlendirilmesinde aşağıdaki görülme sıklıkları temel alınmıştır:

Çok yaygın (≥1/10); yaygın (≥1/100 ila <1/10); yaygın olmayan (≥1/1.000 ila <1/100); seyrek (≥1/10.000 ila <1/1.000); çok seyrek (<1/10.000), bilinmiyor (eldeki verilerden hareketle tahmin edilemiyor).

Kan ve lenf sistemi hastalıkları

Seyrek: Trombosit agregasyonu, trombosit konstantrasyonunda azalma

Bazı hastalarda, intravenöz somatostatin infüzyonu sırasında trombosit agregasyonunda bir bozulma ve somatostatin infüzyonundan sonraki günlerde, trombosit konsantrasyonunda önemli bir azalma tarif edilmiştir.

Metabolizma ve beslenme hastalıkları

Yaygın: Hipoglisemi, hiperglisemi

Seyrek: Aşırı su tüketimi (su entoksikasyonu)

Glukagon sekresyonunun inhibisyonuna bağlı olarak, somatostatinin uygulanması,başlangıçta, kan glukozunda bir düşüşe yol açabilir. Diabetes mellitusu olan insüline bağımlı hastalarda bu durum, insülin tedavisinin değişmeden sürdürülmesi halinde düşük kan glukozuna (hipoglisemi) yol açabilir. Bu nedenle, glukozun izlenmesi gereklidir. Ancak, kan glukozundaki azalma yalnızca geçicidir ve insülin sekresyonundaki eşzamanlı bir inhibisyondan dolayı, 2-3 saatin ardından kan şekerinde bir artışa (hiperglisemi) değişecektir. Somatostatin infüzyonunun sonlanmasından yaklaşık 30 dakika sonra, insülin sekresyonu ile ilgili bir geri tepme (ribound) etkisini müteakiben hipoglisemi tarif edilmiştir. Bu nedenlerle, somatostatin tedavisi sırasında ve hemen sonrasında, rutin kan glukoz testlerinin (3-4 saatlik aralıklar ile) gerçekleştirilmesi ve gerekli olması halinde, karşıönlemlerin alınması gereklidir. İnsülin bağımlı şekerin (örn., glukoz) bir arada uygulanmasından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Gerekli olması halinde, düşük insülin dozları uygulanabilir

Sinir sistemi hastalıkları

Yaygın: Baş dönmesi

Kardiyak hastalıklar

Seyrek: Kalp bloğu (atrioventriküler blok), aritmi, çarpıntı (ventriküler ekstrasistol), bradikardi, prematüre ventriküler kontraksiyon

Bireysel olgularda, prematüre ventriküler kontraksiyonlar meydana gelmiştir.

Solunum, göğüs hastalıkları ve mediastinal hastalıklar

Seyrek: Solunum arresti

Bireysel olgularda, tedavi sırasında tedavi edilebilir bir solunum arresti meydana gelmiştir. Somatostatin uygulaması ile nedensel bir bağlantı açık bir şekilde belirlenmemiştir.

Gastointestinal hastalıklar

Yaygın: Bulantı, kusma, karın ağrısı (abdominal ağrı ve mide krampları), diyare

250 mikrogram somatostatin başlangıç dozunun hızlı bir şekilde intravenöz enjeksiyonunun ardından, bulantı ve kısa süreli kan basıncı artışları gözlemlendi. Bunlar, yavaş enjeksiyon yöntemleri (yaklaşık 1 dakika boyunca) yoluyla önlenebilir. Bireysel olgularda, abdominal ağrı (mide krampları), bulantı, kusma, ve diyare tarif edilmiştir.

Deri ve deri altı doku hastalıkları

Yaygın: Kızarıklık, kaşıntı

Böbrek ve idrar yolu hastalıkları

Yaygın: İdrar tutamama

Seyrek: Böbrek plazma akışında azalma, idrar hacminde azalma Çok seyrek: Hiponatremi (su tutma)

Bireysel olgularda, somatostatin infüzyonu altında, bir hipo-ozmolar komaya yol açan su entoksikasyonu ve eşlik eden su tutulması ile hiponatremi tarif edilmiştir. Somatostatin infüzyonları, renal plazma akışında, glomerüler filtrasyon hacminde ve idrar hacminde hızlı ve anlamlı bir azalmaya neden olduğu kadar, idrarın ozmolalitesinde de bir artışa neden olabilir. Bu nedenle, idrara çıkma ve elektrolit dengesi düzenli olarak kontrol edilmelidir. Somatostatin, barbitüratların uyutucu etki süresini uzatır, pentilentertazolün etkilerini artırır ve bu nedenle, ajanların etkisinin geçmesinden sonra uygulanmalıdır. Somatostatinin ve bir ß- reseptör blokeri olan propranololun eşzamanlı uygulanması ile somatostatinden dolayı kan

şekerinde artışa neden olabilir. Fentolaminin eşzamanlı uygulamasına bağlı olarak, somatostatin tarafından kan glukoz düzeylerinde indüklenen değişiklikler azalabilir.

SOMATEX, bir glukoz veya fruktoz çözeltisi içerisinde uygulanmamalıdır.

Genel ve uygulama bölgesine ilişkin hastalıklar

Yaygın: Sıcak basması

Şüpheli advers reaksiyonların raporlanması

Ruhsatlandırma sonrası şüpheli ilaç advers reaksiyonlarının raporlanması büyük önem taşımaktadır. Raporlama yapılması, ilacın yarar/risk dengesinin sürekli olarak izlenmesine olanak sağlar. Sağlık mesleği mensuplarının herhangi bir şüpheli advers reaksiyonu Türkiye Farmakovijilans Merkezi (TÜFAM)'ne bildirmeleri gerekmektedir (www.titck.gov.tr; e- posta: tufam@titck.gov.tr; tel: 0 800 314 00 08; faks: 0 312 218 35 99).

4.9. Doz aşımı ve tedavisi

İntoksikasyon semptomlarının meydana geldiği olgular henüz bilinmemektedir. 1,1-3,0 dakikalık kısa biyolojik yarılanma ömründen dolayı, kesilmesinin ardından etkinin hızlı bir şekilde geçmesi beklenebilir.

Klinik semptomların olduğu doz aşımı durumunda (bkz., bölüm İstenmeyen etkiler), semptomatik tedavi düşünülmelidir.