5.   FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLER

5.1. Farmakodinamik özellikler

Farmakoterapötik grup: Sinir Sistemi, Psikoleptikler, Anksiyolitikler, Benzodiazepin türevleri

ATC kodu: N05BA12

Diğer benzodiazepinler gibi alprazolam da beyindeki benzodiazepin bağlanma bölgesi için yüksek afiniteye sahiptir. MSS'de presinaptik ve postsinaptik inhibisyona aracılık eden gama aminobütirik asidin inhibe edici nörotransmitter etkisini kolaylaştırır.

5.2. Farmakokinetik özellikler

Genel özellikler

Emilim:

Alprazolam kolaylıkla absorbe edilir. Oral yoldan uygulandıktan sonra, plazmadaki en yüksek alprazolam konsantrasyonlarına 1-2 saat içinde ulaşılır.

Dağılım:

Alprazolam, in vitro koşullarda serum proteinlerine %80 oranında bağlanır.

Biyotransformasyon:

Alprazolam temel olarak oksidasyonla metabolize edilir. Belli başlı metabolitleri, alfa- hidroksi-alprazolam ve alprazolam türevi olan bir benzofenondur. Bu metabolitlerin plazma düzeyleri çok düşüktür. Alfa-hidroksi-alprazolamın biyolojik aktivitesi, alprazolamın aktivitesinin yaklaşık yarısı kadardır.

Eliminasyon:

Alprazolamın ortalama yarılanma ömrü 12-15 saattir. Metabolitlerinin yarılanma süreleri, alprazolamın yarılanma süresi ile aynıdır. Benzofenon metaboliti inaktiftir. Alprazolam ve metabolitleri, temel olarak idrarla atılır.

Doğrusallık/Doğrusal olmayan durum:

Veri mevcut değil.

Hastalardaki karakteristik özellikler

Yaşlılar:

Tekrarlayan dozlar birikmeye neden olur. Bu durum yaşlı hastalarda dikkate alınmalıdır.

Böbrek yetmezliği/ karaciğer yetmezliği:

Tekrarlayan dozlar birikmeye neden olur. Bu durum böbrek ve karaciğer yetmezliği olan hastalarda dikkate alınmalıdır.

5.3. Klinik öncesi güvenlilik verileri

Mutajenez ve Kanserojenez

Genotoksisite ve karsinojenik potansiyel ile ilgili konvansiyonel çalışmalara dayanan klinik dışı verilere göre insanlarda hiçbir özel risk gözlenmemiştir.

Oküler Etkiler

Sıçanlara 2 yıl boyunca oral yolla alprazolam uygulandığında, kataraktların (dişiler) ve korneal vaskülarizasyonun (erkekler) sayısında dozla ilişkili bir artış eğilimi gözlenmiştir. Bu lezyonlar, 11 aylık tedaviden sonrasına kadar ortaya çıkmamıştır.

Fertilite

Üreme toksisitesi çalışmalarında, sıçan ve tavşanlarda çok yüksek dozlarda alprazolam kullanımı ile gelişim geriliği, fetal ölüm ve iskelet malformasyonu vakalarında artış

gözlenmiştir. Fertilite çalışmalarında, çiftleşme öncesi erkek sıçanların yüksek dozlarda ilaç ile tedavisi, dişiyi gebe bırakma oranında azalma ile sonuçlanmıştır.

Anestezik ve yatıştırıcı ilaçların etkisi

Klinik olmayan araştırmalar, bloke edici anestezik ve sedasyon ilaçlarının uygulanmasının N- metil-D-aspartat (NMDA) reseptörleri ve/veya güçlendirici gama-aminobütirik asit (GABA) aktivitesi, beyindeki nöronal hücre ölümünü artırabildiği ve beyin gelişiminin zirvede olduğu döneminde uygulandığında yavru hayvanların bilişsel ve davranışsal durumlarında uzun vadeli eksikliklere neden olduğu gösterilmiştir. Klinik olmayan örnekler arasındaki karşılaştırmalara dayanarak, beynin bu etkilere karşı savunmasızlık penceresinin, gebeliğin üçüncü trimesterinde ve yaşamın ilk yılı boyunca insandaki maruziyeti ile ilişkili olduğuna inanılmaktadır, ancak bu dönem yaklaşık 3 yaşa kadar uzayabilir. Alprazolam ile bu etki hakkında sınırlı bilgi varken, etki mekanizması GABA aktivitesinin güçlendirilmesini içerdiğinden, benzer bir etki meydana gelebilir. Bu klinik olmayan bulguların insan kullanımıyla ilgisi bilinmemektedir.